top of page
  • Writer's pictureMakheni Zonneveld

Beinvloeden van veiligheids- en gezondheidsgedrag

De taak van leidinggevenden, verkeersregelaars en ouders zou eenvoudig zijn als het beïnvloeden van gedrag van anderen gemakkelijk zou zijn. Het feit dat anderen zelf keuzes maken maakt het beïnvloeden van gedrag van anderen lasting. Het maakt niet uit wat de consequenties kunnen zijn, het besluit om wel of niet gehoor te geven aan regels blijft een keuze.

Pogingen om veiligheids- en gezondheidsgedrag te beïnvloeden mislukken vaak. Om de kans op succes te verhogen is het nodig om te begrijpen wat de oorzaak is van het mislukken. We moeten begrijpen wat veiligheids- en gezondheidsgedrag beïnvloedt. Veiligheids- en gezondheidsgedrag is menselijk gedrag dus het gaat om het begrijpen wat menselijk gedrag beïnvloedt.


Waarom mislukken pogingen om veilig en gezond werken te beïnvloeden?

  • Er zijn verschillende redenen waarom pogingen om veilig en gezond werken te beïnvloeden mislukken, onder anderen:

  • Soms zien we beïnvloeden van gedrag als een bestemming in plaats van een reis. Rome was niet in een dag gebouwd.

  • Interventies die op zichzelf staan. Soms richten we ons op specifieke actie ondertussen maakt het probleem deel uit van de algemene organisatorische cultuur.

  • Soms richten we ons op de persoonlijke verantwoordelijkheid van medewerkers ondertussen is het een structureel probleem

  • Na-apen. Het wordt moeilijk voor preventiemedewerkers, teamleiders en VGWM leden om gedrag te beïnvloeden als de leiders geen goed voorbeeld geven. Als de directeur door een magazijn zonder veiligheidsschoenen loopt wordt het moeilijk om medewerkers aan die regel te laten voldoen.

  • Juiste tools. Soms willen medewerkers wel veilig werken maar wordt het lastig als ze niet de juiste tools hebben.

  • Vaardigheden – soms gebruiken medewerkers apparatuur op een onveilige manier omdat ze niet goed opgeleid zijn.

  • Een reactieve benadering i.p.v. een proactieve benadering. Vaak zegt men “het is nog nooit gebeurd”.

  • Onveilig gedrag belonen. Soms heeft een bedrijf doelstellingen en bonussen die alleen bereikbaar zijn als je tegen de veiligheids- en gezondheidsregels in gaat.

  • Gebrek aan motivatie. Men wordt gemotiveerd onder anderen door ‘Wat is het voordeel voor mij?’

  • Saaie aanpak – vooral saaie aanpak van gezond en veiligheid trainingen.

  • Beleid dat niet uitvoerbaar is, niet zinvol is en niet up to date is.

  • Menselijke natuur. Men neemt vaak geen verantwoordelijkheid, schuift zaken af op anderen.

  • Niet de juiste vragen stellen.

Hoe kunnen we de mogelijkheid van succes verhogen?

We kunnen de mogelijkheid van succes verhogen door het tegenovergestelde van het bovenstaande te doen en door de juiste vragen te stellen. Het is niet alleen belangrijk om de juiste vragen te stellen maar ook om de vragen in de juiste volgorde te stellen.

· Stellen we de juiste vragen?

· Lossen we de juiste problemen op?

· Wat is het probleem?

· Waarom is het een probleem?

· Wat zijn de hindernissen?

· Hoe zal het er uitzien als het is opgelost?

· Is het een probleem van het bedrijf of individuele verantwoordelijkheid?

· Is het probleem veiligheid of is het de algemene cultuur van de bedrijf?

· Wat hebben we in het verleden geprobeerd dat niet werkte?

· Waarom werkte het niet?

· Wat zijn mogelijke oplossingen? Het is belangrijk om elk brein te gebruiken om oplossingen te bedenken.

· We hebben allemaal blinde vlekken, inclusief blinde vlekken voor vragen zoals: Wat? Hoe? Wie? Met wie? Voor wie? Waarom? En: Waarom niet. Interessant is dat niemand een blinde vlek heeft voor de vraag ‘Welke actie?’ Dat is juist een probleem want we beginnen meestal met de vraag ‘Welke actie?’ voordat we de andere vragen stellen.


Een VGWM-commissie of een OR kan een zinvolle rol spleen door criteria op te stellen voor het beïnvloeden van gezondheids- en veiligheidsgedrag dat rekening houdt met het bovenstaande.


Makheni Zonneveld, een diversiteit- en transformatie-specialist, gaat de workshop ‘Naar een inclusieve organisatie: effectieve-vere aanpak diversiteit’ geven in sessie-ronde 1 bij de Landelijke VGWM-dag op 8 maart 2018 in Utrecht. De workshop gaat over hoe een organisatie, team of individu meer diversiteit competent kan zijn. Zij is een spreker en trainer.


Sinds 1999 helpt zij organisaties, teams en individuen met gedragsverandering. Zij geeft workshops aan teams en OR-en op het gebied van gedragsverandering, diver-siteit en transformatie competentie, neuro-diversiteit en presentatie-vaardigheden.


Zie diversiteitspecialist.nl en breinvoorkeuren.nl

bottom of page